Vấn đề nêu trên được Phó Cục trưởng Cục Hàng không đưa ra khi thảo luận chuyên đề “Việt Nam làm gì để phát triển hàng không - chắp cánh cho du lịch”, trong Hội nghị cấp cao du lịch Việt Nam sáng nay (9/12), tại Hà Nội.
Thuê phi công 2 năm chưa trả tiền!
Theo ông Võ Huy Cường, quản lý Nhà nước đang có những vướng mắc, khi một hãng hàng không tăng thêm 10 chiếc máy bay thì quản lý Nhà nước phải tăng thêm 1-2 người mới đáp ứng được yêu cầu giám sát an toàn khai thác.
“Gần đây các hãng tăng đột biến về số lượng máy bay, nhưng quản lý Nhà nước thì không có nguồn nhân lực bổ sung, đây là một nút thắt quan trọng. Giám sát viên bay, giám sát an toàn bay phải là công chức, nhưng việc tinh giản biên chế vô tình lại gây ra những khó khăn cho công tác này của Cục. Nhà nước dành cho 30 tỷ đồng/năm dành cho công tác giám sát bay, nhưng chúng tôi không có công chức để thực hiện, vì vậy Cục Hàng không phải thuê nhân lực là phi công của các hãng.
“Hai năm nay, Cục Hàng không thuê phi công của Vietnam Airlines, Vietjet, Hải Âu để làm giám sát viên an toàn bay, nhưng cuối cùng Cục cũng không trả được đồng phí nào cho họ, vì bị chính sách “chặn”. Do vậy, giải pháp là chúng tôi phải xin tiền để đào tạo cho anh em công chức làm phi công, sau đó chuyển sang làm thanh tra bay” - ông Cường cho hay.
Lãnh đạo Cục Hàng không cũng mong muốn có sự thay đổi chính sách để các hãng cử phi công của mình đến làm việc cho Cục với danh nghĩa là người của Cục làm nhiệm vụ giám sát an toàn bay, như vậy mới đủ số lượng nhân lực làm công tác này.
Cũng theo ông Cường, Cục Hàng không đã có văn bản thông báo với các hãng rằng, nếu như trong thời gian tới Cục Hàng không không được tăng thêm 8 - 9 giám sát viên thì công tác giám sát bay chỉ dừng lại ở mức hiện tại và đồng nghĩa với việc các hãng không thể nhận thêm máy bay nữa.
“Trong ngành, chúng tôi làm gì có tiền để trả lương cho phi công khi thuê làm giám sát viên bay. Họ làm phi công với mức lương 300 triệu đồng/tháng, gấp bao nhiêu lần công chức của Cục Hàng không, nhưng bất cập là nguồn nhân lực của Cục lại thiếu... Đó là những nút thắt, nếu không tháo gỡ thì trong tương lai sẽ có thêm nhiều nút thắt khác nữa” - Phó Cục trưởng Võ Huy Cường bày tỏ.
“Khát” phi công, kỹ sư bay
Ông Lê Hồng Hà - Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines - cũng đề cập tới nỗi lo lắng của hầu hết các hãng hàng không với nguồn nhân lực đặc thù là phi công và kỹ thuật chất lượng cao.
“Phi công và kỹ thuật chất lượng cao là nguồn nhân lực rất đặc thù. Để đào tạo 1 phi công lái được các dòng máy bay thông thường thì phải mất 4-5 năm, thời gian đào tạo phi công Airbus 350 hoặc Boeing 787 phải phải mất 7-8 năm. Kỹ sư kỹ thuật bay cũng mất 3-4 năm mới làm được việc. Nếu thiếu hụt các nhân lực này sẽ gây uy hiếp về an toàn hàng không” - ông Lê Hồng Hà thông tin.
Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết, ở Việt Nam chỉ Vietnam Airlines có phi công lái máy bay Boeing 787 và thừa nhận mới đây hãng gặp vấn đề khi phi công của dòng máy bay này có sự chuyển dịch. Hãng đã phải ra nước ngoài đi tìm kiếm từ nhiều nguồn, nhưng cũng rất khó khăn vì bối cảnh chung hiện nay là cả thế giới đang thiếu phi công lái Boeing 787.
“Chúng tôi vẫn đang tiếp tục đào tạo phi công cơ bản tại Trung tâm huấn luyện bay rồi gửi ra nước ngoài đào tạo thêm, nâng hạng, đào tạo những phi công cao hơn dòng Airbus 350 và Boeing 787. Sang năm 2020, chúng tôi kỳ vọng sẽ cơ bản có đủ phi công có thể lái được tất cả các dòng máy bay.” - Phó Tổng Giám đốc Lê Hồng Hà cho hay.
Theo chuyên gia của nhà chế tạo máy bay Airbus (Pháp), Việt Nam là thị trường tăng trưởng hàng không nhanh nhất ở châu Á. Trong 10 - 20 năm tới, khách du lịch nước ngoài tới Việt Nam sẽ tăng cao hơn nữa, đóng góp lớn vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Vị chuyên gia này cho rằng, các thị trường đang phát triển đều thiếu phi công và kỹ thuật viên chất lượng cao. Tại Việt Nam, Vietnam Airlines và Vietjet đều có trung tâm huấn luyện và đào tạo nhưng cần phải có sự tăng trưởng về nguồn nhân lực này.
Châu Như Quỳnh