Năm nào cũng lùng mua địa lan kiếm Trần Mộng (còn được gọi là lan "tiến vua"), anh Thành, một doanh nhân về lĩnh vực bất động sản ở Hà Nội cho biết, năm nay để có chậu lan đẹp khá khó khăn vì thời tiết không thuận lợi. "Tôi đi hỏi mua khoảng 3 vựa mới có khoảng 5 chậu hoa đẹp để biếu và chưng tết. Mỗi chậu có khoảng 38 - 50 cành, giá 2 triệu một cành", anh Thành nói và cho hay, với những chậu 100 - 120 cành như mọi năm khá hiếm.
Xác nhận loại lan "tiến vua" hiếm hơn so với mọi năm, ông Vương Xuân Phương, chủ vựa ở Lào Cai cho biết, năm nay ông cung ứng ra thị trường 500 chậu địa lan kiếm Trần Mộng nhưng chỉ có khoảng 10% là hàng "VIP", số còn lại là loại thường.
"Năm nay mưa kéo dài, một ngày chỉ có khoảng 3 tiếng nắng nên lan ra hoa chậm, nhiều cành vẫn còn hoa non nên rất khó bán. Khách đi xem từ sớm và khá đông nhưng vẫn chưa ưng ý vì hoa năm nay không đẹp bằng mọi năm. Do đó, hiện tôi mới chỉ nhận được khoảng 10% đơn đặt hàng", ông Phương nói.
Theo chủ vườn, năm nay ông bỏ ra 1,5 tỷ để đầu tư cho loại lan này nhưng đang lo sợ lỗ vì lượng hoa đạt yêu cầu không cao.
Cũng trồng lan Trần Mộng, ông Hóa cho biết năm nay cung ứng ra thị trường khoảng 400 chậu. Những chậu đẹp có giá 100 triệu đồng. "Tới nay lượng đặt hàng lạ, đẹp tăng nhanh nhưng tôi chỉ cung ứng được khoảng trên 20% theo yêu cầu", ông Hóa nói và cho rằng, với tình hình này năm nay gia đình ông có thể lỗ nửa tỷ đồng.
Theo ông Hóa, năm nay lan Trần Mộng hiếm hơn năm ngoái bởi đợt vừa rồi các nhà vườn chuyển lan xuống Sa Pa chăm sóc nhưng trúng đợt có sương muối, nhiều cơ sở mất trắng vụ lan Tết. Gia đình ông nhờ che chắn kỹ nên giảm bớt được thiệt hại.
Trồng khoảng 700 chậu lan Trần Mộng loại thường, ông Minh cho biết năm nay thời tiết kém nên nguồn cung lan giảm một nửa so với mọi năm. "Tới nay đơn đặt hàng đạt 60%, giá tăng 15% so với mọi năm. Nếu năm ngoái loại thường khoảng 350.000 đồng một cành thì nay tăng lên 400.000 đồng và sẽ còn tăng tiếp khi Tết cận kề", ông Minh chia sẻ
Theo các nhà vườn, địa lan rất khó trồng và phải kiên trì. Đặc biệt, loại này ở khu vực phía Bắc chỉ thích hợp với khí hậu Sa Pa nên số lượng cung ứng ra thị trường không nhiều. Để có chậu địa lan bán Tết, người trồng phải mất 3 năm gieo củ, một năm chăm sóc, nên các nhà vườn thường trồng luân phiên. Điểm khác biệt của địa lan Sa Pa so với các giống khác là hoa phải gần 3 tháng mới tàn. Đây là loại hoa rủ chứ không thẳng đứng như địa lan Đà Lạt. Mỗi chùm có nhiều bông, chiều cao có thể lên tới 90 cm.
Địa lan kiếm Trần Mộng là giống lan thời xưa thường được dùng để tiến vua. Chúng có mùi thơm ngọt, dịu nhẹ và không hắc như các loại khác. Ngoài ra, loại hoa này chỉ có 4 màu đặc trưng là vàng chanh, xanh lơ, xanh ngọc và vàng nâu. Trong đó, xanh ngọc là màu khách ưa chuộng nhất. Đặc biệt, vì được trồng ở Việt Nam, không phải lan nhập khẩu, những cành lan loại này thường nở hết, chứ không bị rụng nụ như một số loại nhập.