Hành động của cơ quan quản lý
Diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 đã làm cho tình hình sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, thị trường chứng khoán giảm điểm mạnh, ảnh hưởng khá lớn tới các nhà đầu tư.
Nhằm triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc tìm giải pháp hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 14/2020/TT-BTC ngày 18/3/2020. Theo đó, giảm giá và miễn hoàn toàn phí đối với 15 loại dịch vụ chứng khoán.
Trong đó, đối với nhà đầu tư, đáng chú ý nhất là việc giảm 10% phí đối với dịch vụ giao dịch trên thị trường cơ sở, thị trường phái sinh; dịch vụ lưu ký chứng khoán. Giảm 15 - 20% đối với dịch vụ quản lý vị thế, quản lý tài sản ký quỹ trên thị trường chứng khoán phái sinh. Giảm 30 - 50% đối với dịch vụ quản lý niêm yết chứng quyền có bảo đảm; dịch vụ thực hiện quyền; dịch vụ chuyển khoản chứng khoán; dịch vụ đấu giá, chào bán cạnh tranh.
Thời gian áp dụng mức giảm giá và miễn thu tiền sử dụng dịch vụ quy định tại Thông tư ít nhất trong vòng hơn 5 tháng (từ ngày 19/3/2020 đến hết ngày 31/8/2020). Trường hợp tình hình dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, Bộ Tài chính sẽ xem xét, quyết định kéo dài thời gian áp dụng Thông tư này trong trường hợp cần thiết.
Thông tư này cũng quy đinh, trên cơ sở mức giảm giá dịch vụ quy định tại Thông tư, các tổ chức cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực chứng khoán thực hiện ngay việc giảm giá dịch vụ do đơn vị mình cung cấp tương ứng để hỗ trợ các tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, phù hợp với thực tế cung ứng dịch vụ, quy định của pháp luật về giá và pháp luật có liên quan.
Phản hồi kịp thời từ các công ty chứng khoán
Về phía các công ty chứng khoán, có hai cách để họ chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư trong giai đoạn này là giảm phí giao dịch (phần mà công ty chứng khoán thu) và giảm lãi suất vay margin.
Nhìn về khía cạnh phí giao dịch, do Thông tư 128/2018/TT-BTC chính thức có hiệu lực vào ngày 15/2/2019, nên mức phí sàn đối với giao dịch chứng khoán đã bị xóa bỏ (mức phí sàn cũ là 0,15% giá trị giao dịch).
Trong hơn 1 năm kể từ ngày có hiệu lực của Thông tư 128, một làn sóng miễn giảm phí giao dịch lớn đã diễn ra trên thị trường chứng khoán Việt Nam, mang lại lợi ích rất thiết thực cho nhà đầu tư. Đã có công ty chứng khoán trong nước như AIS tuyên bố miễn phí giao dịch cổ phiếu dài hạn cho nhà đầu tư.
Việc miễn, giảm phí giao dịch chứng khoán phái sinh cũng rầm rộ không kém, điển hình như Công ty Chứng khoán VPS đã triển khai chương trình miễn phí giao dịch phái sinh cho các nhà đầu tư kèm các chương trình trao thưởng hấp dẫn khác. Xu hướng này vẫn đang tiếp diễn trong mùa dịch Covid-19.
Về lãi suất cho vay margin, đây có thể coi là một trong những nguồn thu chính của các công ty chứng khoán. Thế nhưng, trong giai đoạn khó khăn, các công ty cũng đã chấp nhận giảm bớt lợi nhuận ở mảng kinh doanh này để hỗ trợ nhà đầu tư tiết giảm chi phí thông qua việc giảm lãi vay margin.
Nếu như trước khi dịch bệnh diễn ra, lãi suất vay margin phổ biến ở mức 12-14%/năm ở các công ty chứng khoán trong nước và khoảng 10 - 12%/năm trong nhóm công ty chứng khoán có vốn nước ngoài, thì giờ đây lãi suất này đã giảm đáng kể.
Đơn cử, mới đây nhất vào ngày 27/4, Công ty Chứng khoán VPS đã cho ra mắt sản phẩm V9% với lãi suất cho vay margin chỉ 9%/năm, miễn lãi ngày vay đầu tiên.
Trong thông báo gửi khách hàng của mình, VPS cho biết, chương trình này của công ty là nhằm thực hiện chủ trương của Chính phủ, tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và quyết định của Bộ Tài chính về việc tạo điều kiện tốt nhất để doanh nghiệp và người dân sớm khôi phục sản xuất – kinh doanh trong bối cảnh tiếp tục đẩy mạnh phòng chống Covid-19 và cắt giảm các loại phí, lệ phí liên quan tới chứng khoán và hoạt động kinh doanh chứng khoán. Đồng thời nhằm tiếp tục thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội và chia sẻ nhiều hơn với nhà đầu tư.
Trước đó môt số công ty chứng khoán cũng có các gói ưu đãi margin lãi suất từ 9 -11,5%/năm, áp dụng trong một thời gian nhất định.
Trong bối cảnh thị trường hiện tại, cùng với những hỗ trợ từ phía Nhà nước, việc chủ động giảm phí giao dịch, giảm lãi vay margin của các công ty chứng khoán đã được cộng đồng nhà đầu tư hoan nghênh, đánh giá cao, góp phần giảm thiểu chi phí, nâng cao hiệu quả đầu tư cho nhà đầu tư và mở rộng cơ hội tham gia thị trường của những nhà đầu tư mới.
Ngọc Quang
