Trường hợp trên được nêu trong báo cáo tham luận về “Gian lận xuất xứ, giả mạo xuất xứ Việt Nam, chuyển tải bất hợp pháp” của Tổng cục Hải quan thực hiện ngày 2.1 vừa qua.
Doanh nghiệp được đề cập ở đây là Công ty TNHH Xe đạp Excel (Bình Dương) có dấu hiệu vi phạm về nhãn mác, xuất xứ nguồn gốc xe đạp điện xuất khẩu đi Mỹ đã được Thanh Niên đưa tin.
Cụ thể, Công ty TNHH Xe đạp Excel có 100% vốn đầu tư của Trung Quốc, doanh nghiệp đã nhập 100% linh kiện, thiết bị xe đạp, xe đạp điện, xe lướt điện… từ Trung Quốc về Việt Nam, nhà máy và trụ sở công ty đặt tại Bình Dương. Tại đây, có khoảng 35 lao động tiến hành lắp ráp công đoạn đơn giản cuối, không trải qua bất kỳ công đoạn sản xuất gia công nào khác. Tuy nhiên, toàn bộ sản phẩm sau đó được đóng thùng gói dưới danh nghĩa hàng Việt Nam, bao bì in rõ “made in Vietnam” để xuất khẩu sang thị trường Mỹ, hưởng ưu đãi thuế của Mỹ dành cho hàng hóa Việt Nam.
Theo cơ quan hải quan, đối chiếu các quy định về xuất xứ hàng hóa và luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa thì các sản phẩm của công ty này không đủ tiêu chí để xác định là hàng hóa có xuất xứ Việt Nam. Làm việc với Cục Kiểm tra sau thông quan, doanh nghiệp này cũng đã thừa nhận hành vi vi phạm.
Thông tin từ Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng cục Hải quan, từ lô hàng xuất khẩu bị phát hiện gian lận xuất xứ, điều tra mở rộng, Tổng cục Hải quan và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao thống nhất tịch thu toàn bộ phương tiện vi phạm, gồm các linh kiện nhập về để lắp ráp xe đạp, xe đạp điện và cả những xe đã được lắp ráp hoàn chỉnh đang chờ xuất khẩu, vẫn lưu trong kho của công ty này.
Điều đáng nói là với công đoạn cuối đơn giản, nhưng toàn bộ hàng chục nghìn sản phẩm này đã được Công ty TNHH xe đạp Excel làm các thủ tục gian dối để được cơ quan có thẩm quyền (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh TP.HCM) cấp giấy chứng nhận xuất xứ Việt Nam (C/O Form B). Tổng cục Hải quan đã có công văn gửi VCCI và VCCI đã thu hồi giấy chứng nhận xuất xứ này. Thông tin từ Tổng cục Hải quan, trong quý 1/2020, đơn vị này kiến nghị với các bộ, ngành sớm rà soát các quy định, xem xét kỹ các trường hợp quy định tự khai, tự chứng nhận xuất xứ để sớm phát hiện, xử lý triệt để các hành vi tráo xuất xứ.
Sau trường hợp với công ty Excel, cơ quan hải quan đã kiểm tra mở rộng các đơn vị nhập khẩu và lắp ráp, xuất khẩu nhóm hàng xe đạp điện. Ngoài ra, có 24 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực nhập khẩu, sản xuất, xuất khẩu các nhóm hàng vào tầm ngắm của cơ quan hải quan trong lẩn tránh xuất xứ cũng được tiến hành kiểm tra trong quý 1 năm nay.