Cuộc so kè của các hãng hàng không
Số liệu mới nhất của Cục Hàng không Việt Nam, trong tháng 12/2019, Vietjet chiếm 42,2% thị phần vận tải cung ứng so với mức 41,2% trong tháng 1/2019. Vietnam Airlines chiếm 33,3% thị phần, so với xấp xỉ 34,5% hồi đầu năm.
Bamboo Airways chiếm khoảng 12,3% thị phần, gấp 6 lần so với mức 2% đạt được hồi tháng 1/2019.
Tương tự, Jestar Pacific và VASCO đều giảm nhẹ về thị phần tải cung ứng, hiện lần lượt 10,6% và 1,9% thị phần. Tổng thị phần của Vietnam Airlines Group tới hết tháng 12/2019 là 45,8%.
Theo thống kê, sự tăng trưởng lượt khách trung bình trên toàn thị trường trong năm 2019 đạt 13%, cho thấy có sự mở rộng về dung lượng thị trường.
Năm 2020, thị phần hàng không nội địa được dự đoán sẽ có sự cạnh tranh khốc liệt sau khi Bamboo Airways tuyên bố hướng tới mục tiêu nắm giữ 30% phị phần.
Việc các hãng bay đều phải chia sẻ thị phần với "tay chơi mới" cho thấy thị phần hàng không Việt Nam vẫn còn tính biến động và chưa tới điểm bão hòa như ngành viễn thông, vốn nhiều năm gần đây không có biến động đáng kể về thị phần dù có nhà mạng mới.
Cánh cửa rộng mở
Thị trường hàng không Việt Nam đang chứng kiến “cuộc đua” giành thị phần khốc liệt, đặc biệt trong bối cảnh hàng loạt quy định về điều kiện kinh doanh vận tải hàng không và kinh doanh cảng hàng không đã được sửa đổi, bổ sung nhằm tạo điều kiện cho các nhà đầu tư mới gia nhập thị trường.
Không chỉ chứng kiến sự gia nhập hãng bay mới, việc cung tải thị trường hàng không năm 2019 cũng tăng đáng kể. Tính đến tháng 9/2019, đội tàu bay cánh bằng của các hãng hàng không Việt Nam đạt 200 chiếc tăng gần gấp đôi so với thời điểm tháng 8/2014 (102 chiếc).
Theo thống kê, sự tăng trưởng lượt khách trung bình trên toàn thị trường trong năm 2019 đạt 13%, cho thấy có sự mở rộng về dung lượng thị trường.
Cục Hàng không Việt Nam cho biết, thị trường hàng không hiện có sự tham gia khai thác của 5 hãng hàng không Việt Nam và hơn 70 hãng hàng không nước ngoài từ 24 quốc gia/vùng lãnh thổ trên thế giới.
Các hãng hàng không Việt Nam đang khai thác thường lệ 138 đường bay quốc tế và 50 đường bay nội địa. Trong đó, Vietnam Airlines bay 60 đường quốc tế, 33 đường nội địa, Jetstar bay 13 đường quốc tế, 23 đường nội địa. Vietjet đang khai thác 96 đường bay quốc tế, 35 đường bay nội địa. Bamboo Airways chưa bay quốc tế và đang khai thác 22 đường bay nội địa. Vasco khai thác 9 đường bay nội địa.
Mới đây, Nghị định số 89/2019/NĐ-CP ngày 15/11/2019 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 92/2016/NĐ - CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định về các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không dân dụng vừa được ban hành, đã giảm rất sâu tiêu chí vốn tối thiểu để thành lập và kinh doanh hàng không, sẽ mở rộng hơn cánh cửa cho các hãng hàng không mới.
Theo nghị định mới, mức vốn tối thiểu gồm vốn chủ sở hữu và vốn vay để thành lập, duy trì doanh nghiệp kinh doanh vận chuyển hãng hàng không chia theo 3 mức 300 tỷ đồng, 600 tỷ đồng, 700 tỷ đồng tương ứng số tàu bay khai thác dưới 10, 11-30 và trên 30. Các con số này không phân biệt hãng hàng không khai thác đường bay quốc nội hay quốc tế.
Như vậy, với quy định này, hai hãng hàng không đang chờ cấp phép bay là Vietravel Airlines và Kite Air (Thiên Minh Group) đủ điều kiện về vốn để khai thác trên 30 tàu bay ngay khi hoạt động.
Tuy nhiên, Nghị định số 89 cũng giới hạn các nhà đầu tư ngoại, chỉ được chiếm không quá 34% vốn điều lệ; phải có ít nhất một cá nhân Việt Nam hoặc một pháp nhân Việt Nam giữ phần vốn điều lệ lớn nhất; trường hợp pháp nhân Việt Nam có vốn đầu tư nước ngoài góp vốn thì phần vốn nước ngoài chiếm không quá 49% vốn điều lệ của pháp nhân.
Lý giải về sự lựa chọn này, cơ quan soạn thảo Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, tỷ lệ nắm giữ ở mức 34% là đủ để các hãng hàng không thu hút đầu tư nước ngoài, nhưng vẫn tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước phát triển.
Linh Nga
