Tại buổi đối thoại, các chuyên gia kinh tế trao đổi, phân tích và dự báo diễn biến kinh tế vĩ mô năm 2020 với mục đích truyền tải những thông tin, kiến thức của nền kinh tế giúp doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Việt Nam thêm am hiểu và có định hướng tối ưu cho doanh nghiệp của mình, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan hơn về nền kinh tế.
Phát biểu tại buổi đối thoại, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, động lực cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 2019 là xuất khẩu, đầu tư nước ngoài (FDI), công nghiệp sản xuất và khai khoáng. Tuy nhiên, những động lực này đang giảm dần. GDP của nước ta năm 2019 đạt 7,02% chủ yếu nhờ khu vực kinh tế tư nhân trong nước và các thể chế cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của chính phủ. Tăng trưởng đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân tăng 17%, xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước đạt khoảng 19%, cao hơn nhiều so với bình quân chung của cả nước và cao hơn khu vực đầu tư nước ngoài.
Cùng quan điểm trên, Giáo sư Võ Đại Lược, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế và chính trị thế giới đánh giá cao vai trò quan trọng của DNTN. Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt hiện nay, DNTN mới chỉ chiếm khoảng 10% GDP. Hiện nay nước ta có hàng nghìn DNTN nhưng chỉ có 2% là doanh nghiệp lớn, 2% doanh nghiệp vừa, còn lại là nhỏ và siêu nhỏ nên rất khó để cạnh tranh quốc tế. Đây là vấn đề mà Đảng và Chính phủ đã nhận ra và nhấn mạnh vai trò quan trọng của DNTN. Thế nhưng, những giải pháp cụ thể để khuyến khích khối DNTN phát triển bứt phá trong thời gian qua chưa đủ và chưa rõ. DNTN vẫn phải đi vay với lãi suất cao 10%, trong khi các DNTN ở nước ngoài chỉ phải vay với lãi suất 3%, thậm chí thấp hơn. DNTN Việt Nam phải đi xin đất để có mặt bằng sản xuất với thủ tục hành chính và chi phí tiêu cực dù Chính phủ đã cắt giảm rất nhiều thủ tục hành chính nhưng rào cản này vẫn còn lớn.
Đề xuất những giải pháp thúc đẩy DNTN phát triển, Giáo sư Võ Đại Lược nhấn mạnh: “Cần cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước nhưng phải tạo điều kiện để các DNTN Việt Nam liên doanh, liên kết, ưu tiên họ mua cổ phần của doanh nghiệp nhà nước mà nhà nước không cần nắm giữ. Chúng ta để các DNTN dần nắm giữ cổ phần của doanh nghiệp nhà nước rồi lớn lên chắc chắn sẽ đưa đất nước phát triển hơn”.
Bổ sung các biện pháp thúc đẩy DNTN phát triển, Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung cho rằng: “Chính phủ cần cải cách hệ thống phân bố nguồn lực trong đó có phát triển thị trường vốn một cách đồng đều hơn, phát triển thị trường đất đai, đặc biệt là thị trường quyền sử dụng đất. Không thể phân bố đất đai theo kiểu lấy của người này cho người khác mà phải theo thị trường. Để làm được điều đó thì quyền sử dụng đất, đặc biệt là quyền sử dụng đất nông nghiệp phải được coi là một tài sản chứ không phải một công cụ sản xuất. Chỉ khi được coi là một tài sản thì quyền sử dụng đất mới có thị trường giao dịch được”.
Tin và ảnh: THÙY DUNG