Vào một buổi chiều đầy nắng giữa tháng 10, Leia đã dành sinh nhật lần thứ ba để nhâm nhi bữa ăn ba món với gà, thịt bò với cá hồi kèm chiếc bánh làm từ sữa chua trên nhà hàng tầng thượng sang chảnh ở Bắc Kinh.
Leia là chú chó phốc hươu nhỏ giống Đức (Miniature Pinscher) và là một trong hàng triệu thú cưng ở Trung Quốc được chủ nhân chiều chuộng như con đẻ.
Giới nuôi thú cưng và chịu chi cho bạn đồng hành đặc biệt này ở Trung Quốc đang ngày càng lớn mạnh bất chấp xu hướng tiêu dùng đi xuống kéo theo doanh số bán lẻ sụt giảm ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Tiếp sức cho hiện tượng này có lẽ là từ xu hướng độc thân và không sinh con ngày càng tăng. Người sở hữu vật nuôi tại các đô thị ở quốc gia đông dân nhất thế giới dành tới 202 tỷ nhân dân tệ (28,6 tỷ USD) cho vật nuôi trong năm 2019, cao hơn 19% so với năm 2018, theo nghiên cứu của Goumin.com, mạng xã hội Trung Quốc dành cho người nuôi thú cưng.
Zhu Romeng ở Bắc Kinh, cùng thú cưng có tên Wuhua được cô nuôi từ khi còn là lợn con. Ảnh: Reuters.
Tỷ lệ sinh đẻ giảm ở Trung Quốc cũng đi đôi với hiện tượng dành tình cảm cho thú cưng gia tăng. Nền kinh tế lớn nhất châu Á này đang sở hữu số lượng chó và mèo lớn nhất thế giới với 188 triệu cá thể, vượt Mỹ vào năm 2018, theo dữ liệu từ Euromonitor International. Đây cũng là năm số liệu về tỷ lệ sinh con ở Trung Quốc giảm mạnh.
Tới năm 2024, số lượng chó mèo được nuôi làm thú cưng ở Trung Quốc dự kiến lên tới 248 triệu con, so với 172 triệu con ở Mỹ. Đây là con số đáng lưu tâm đối với những nhà bán lẻ thức ăn cho thú cưng thế giới.
Tình yêu thú cưng nổi lên ở Trung Quốc dường như đi ngược với ý nghĩ khuôn mẫu ở phương Tây vốn xem Trung Quốc là nơi nuôi chó để ăn thịt.
Nó cũng phản ánh sự thay đổi các chuẩn mực văn hóa trong nước: nuôi chó làm thú cưng là bất hợp pháp ở Bắc Kinh vào những năm 1980.
Chó cưng được đeo phụ kiện tại Pet Fair Asia 2019 ở Thượng Hải. Ảnh: Getty Images.
Gần một nửa số chó và mèo được nhận nuôi ở khu vực thành thị trong năm nay bởi những người Trung Quốc sinh ra vào những năm 1990 và 88% người chăm sóc thú cưng là phụ nữ, theo Goumin.com.
Khoảng một nửa số chủ thú cưng được khảo sát trên khắp các thành phố lớn của Trung Quốc là người độc thân, và cứ 10 người thì có 9 người xem thú cưng của mình ngang với con cái hay thành viên trong gia đình. Tỷ lệ sinh nở tại Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất trong 6 thập kỷ vào năm ngoái, khi chỉ còn 15 triệu em bé chào đời.
Một số nhà nghiên cứu cảnh báo rằng sự bùng nổ thú cưng ở Trung Quốc đang phải trả giá. Các trang tin địa phương gần đây phơi bày các trang trại thú cưng không có giấy phép, xảy ra tình trạng nhân giống chó quá mức mà không có sự giám sát của cơ quan quản lý, làm phát sinh vấn đề sức khỏe giữa các con vật.
Các công ty thức ăn cho thú cưng cũng đang sử dụng nhiều thịt hơn trong các sản phẩm để tiếp thị chúng ở mức cao cấp. Điều này, theo giáo sư Gregory Okin của Đại học California ở Los Angeles, đang góp phần làm trầm trọng thêm vấn đề biến đổi khí hậu.
Một nghiên cứu năm 2017 của giáo sư Okin cho thấy lượng tiêu thụ thịt của chó và mèo ở Mỹ đã đóng góp tới 30% tổng số tác động đến môi trường do sản xuất.
Hương Hảo