Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature ngày 27/4, củng cố giả thuyết Covid-19 có thể lây truyền qua không khí. Virus được tìm thấy trong hai bệnh viện ở thành phố Vũ Hán, nơi khởi phát đại dịch.
Hiện chưa rõ các mẫu virus thu được có thể truyền bệnh hay không. Các chuyên gia cho rằng những giọt hô hấp siêu nhỏ được phát tán khi bệnh nhân thở và nói chuyện có thể vẫn bay trong không khí, khiến người khác hít phải.
Linsey Marr, giáo sư về môi trường tại Viện Đại học Bách khoa Virginia, Mỹ, cho biết: "Những giọt này sẽ lơ lửng ít nhất hai giờ. Nghiên cứu nhấn mạnh khả năng Covid-19 có thể lây lan trong không khí".
Trước đó, rất nhiều bằng chứng cho thấy nCoV có khả năng lây nhiễm qua các hạt khí dung (aerosol). Đến nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết trường hợp này ít xảy ra, khẳng định căn bệnh chỉ truyền qua ba con đường cơ bản là giọt bắn khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, lây trực tiếp (khi tiếp xúc với bệnh nhân mà không thực hiện biện pháp phòng tránh) và lây truyền qua bề mặt trung gian đã nhiễm bẩn.
Ngay cả với phát hiện mới tại Trung Quốc, các tranh luận vẫn chưa đi đến hồi kết. Dù RNA (vật chất di truyền) của nCoV được tìm thấy trong khí dung, giới chuyên gia chưa chắc chắn liệu chúng còn khả năng truyền bệnh hay không.
"Điều chưa có lời giải là khả năng nhân bản của virus còn sống. Liệu có thể nuôi cấy được virus từ không khí hay không?", Harvey V. Fineberg, người đứng đầu Ủy ban Các bệnh Truyền nhiễm Mới nổi và Mối đe dọa Sức khỏe Thế kỷ 21, trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia, nói.
Tháng 2 và tháng 3, các nhà khoa học đã thu thập mẫu bệnh phẩm tại Bệnh viện Renmin, Đại học Vũ Hán và một bệnh viện dã chiến điều trị người mắc nCoV có triệu chứng nhẹ. Họ cũng lấy mẫu không khí ở các địa điểm công cộng trong thành phố, bao gồm khu dân cư, siêu thị và cửa hàng tạp hóa.
Kết quả cho thấy virus phát tán rất ít trong không khí tại khu cách ly hoặc phòng bệnh - những nơi thông thoáng. Tuy nhiên tại nhà vệ sinh có diện tích khoảng một m vuông, kín khí, nồng độ virus cao hơn.
"Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc tránh xa các không gian nhỏ hẹp", giáo sư Marr nhận định.
nCoV cũng được phát hiện trong không khí nơi nhân viên y tế cởi bỏ trang phục bảo hộ, cho thấy virus dính trên bề mặt quần áo có thể văng ra và bay lơ lửng. Tình trạng này giảm đáng kể sau khi các bệnh viện thực hiện quy trình khử khuẩn nghiêm ngặt hơn.
Phát hiện mới ở Vũ Hán cho kết quả tương đồng với nghiên cứu trước đó của Trung tâm Y tế Đại học Nebraska. Không xác định được kích thước giọt chứa virus, các nhà khoa học cũng tìm ra RNA của nCoV ở những nơi người bình thường ít chạm phải như gầm giường hoặc bệ cửa sổ. Điều này cho thấy virus có thể bay được trong không khí. Để bổ sung dữ liệu, các chuyên gia cũng cố gắng nuôi cấy virus nhằm tìm hiểu liệu chúng có thể lây truyền cho người hay không.
"Công trình có nhiều tiến bộ trong vài tuần vừa qua. Hy vọng chúng tôi có thể đưa ra kết luận chắc chắn hơn trong những tuần tới", Joshua L. Santarpia, giáo sư chuyên về bệnh lý và vi trùng học tại Trung tâm Y tế Đại học Nebraska, nói.
Trong nghiên cứu ở Vũ Hán, virus không được tìm thấy ở các địa điểm công cộng như khu dân cư và siêu thị. Một số tồn tại ở những nơi đông người như bệnh viện hoặc cửa hàng bách hóa. Theo tính toán của giáo sư Linsey Marr, mất khoảng 15 phút để một người hít phải virus.
Thục Linh (Theo NY Times)
