Khách chọn mua các sản phẩm tại Triển lãm hàng nông sản các vùng trên cả nước diễn ra tháng 12/2019 ở Hà Nội. Ảnh: Công Hùng
“Quả ngọt” từ các chương trình hợp tác
Với dân số khoảng 10 triệu người, Hà Nội là thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn với mạng lưới bán lẻ đồng bộ, hiện đại, có khả năng tập trung, phát luồng hàng tới các vùng, miền trong cả nước và xuất khẩu. Đặc biệt, Hà Nội được đánh giá là thị trường bán lẻ mới nổi, được bình chọn đứng thứ 13/19 thị trường bán lẻ sôi động nhất thế giới; lọt vào top 3 TP có thị trường bán lẻ sôi động nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Trong những năm qua, hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, TP Hà Nội liên tục tổ chức chương trình XTTM, kết nối cung cầu với các tỉnh, TP, tạo cơ hội cho DN đưa hàng Việt tiêu thụ trong hệ thống bán lẻ hiện đại. Trong giai đoạn 2018 - 2019, TP Hà Nội phối hợp với các tỉnh, TP tổ chức 24 hoạt động giao thương kết nối sản phẩm trái cây, nông sản thực phẩm, hoa quả các loại. Nhờ đó, các tỉnh Bắc Giang, Quảng Ninh, Sơn La, Ninh Thuận... tiêu thụ một lượng lớn hàng hóa với doanh thu trên 1.000 tỷ đồng. Ngoài ra, có thêm 200 nhà cung cấp mới của các địa phương đã kết nối sản phẩm tại kênh phân phối lớn của Hà Nội như hệ thống Vinmart, BigC, Saigon Co.op Hhàng à Nội, Hapro.
Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thương mại Hà Nội (Hapro) Nguyễn Tiến Vượng cho biết, thông qua hoạt động XTTM, trong những năm qua, Hapro đã ký kết tiêu thụ sản phẩm nông sản với DN tỉnh Sơn La với số lượng khá lớn. Nói về tác dụng của hoạt động XTTM kết nối cung cầu, Giám đốc Công ty Thực phẩm sạch Biggreen Việt Nam Nguyễn Tiến Hưng nêu rõ, hoạt động XTTM đã giúp DN ký kết với các DN Quảng Ninh, Nghệ An tiêu thụ một số mặt hàng thủy sản như tôm, chả, mực…
Nhận xét về lợi ích mà hoạt động XTTM, kết nối cung cầu giữa Hà Nội với các tỉnh mang lại cho DN, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Sơn La Nguyễn Duy Nhượng cho biết, sau gần 3 năm hợp tác, đã có nhiều sản phẩm nông sản, đặc sản vùng miền của tỉnh Sơn La được đưa vào hệ thống siêu thị Hà Nội tiêu thụ như xoài, mận Yên Châu, nhãn Sông Mã. Bên cạnh đó, tỉnh Sơn La cũng tiêu thụ nhiều sản phẩm của Hà Nội như đồ điện tử, sản phẩm đồ gia dụng…
Đánh giá cao vai trò của Hà Nội trong kết nối hàng hóa với các tỉnh, TP, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc nêu rõ, Hà Nội không chỉ là trung tâm bán lẻ mà còn là trung tâm bán buôn, nơi phát luồng hàng tới các tỉnh khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Đặc biệt, hiện Hà Nội đang đẩy mạnh xây dựng, vận hành các sàn giao dịch thương mại điện tử, đây cũng là cơ hội để các tỉnh, TP học tập, qua đó đưa công nghiệp 4.0 vào hoạt động liên kết tiêu thụ sản phẩm Việt.
Tăng tính chuyên nghiệp
Những kết quả trong công tác XTTM đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giúp DN ký kết nhiều hợp đồng tiêu thụ sản phẩm Việt, quan trọng hơn cả là giúp DN thay đổi tư duy về đầu tư công nghệ sản xuất, thiết kế mẫu mã hàng hóa, chất lượng sản phẩm, qua đó xuất khẩu hàng Việt tới các thị trường trọng điểm.
Tuy nhiên, thực tế công tác XTTM kết nối cung cầu sản phẩm Việt thời gian qua cho thấy, năng lực, trình độ của cán bộ làm công tác xúc tiến còn nhiều hạn chế, nhất là kỹ năng làm việc với các đối tác quốc tế, tổ chức sự kiện tại nước ngoài. Bên cạnh đó, việc rà soát, nắm bắt quá trình triển khai dự án sau khi thu hút đầu tư còn chưa sát sao, chưa kịp thời nhằm gỡ khó cho DN.
Thừa nhận những khó khăn, bất cập trong triển khai hoạt động XTTM, từ đó đưa ra những giải pháp khắc phục, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến - Đầu tư - Thương mại - Du lịch Hà Nội (HPA) Nguyễn Gia Phương cho biết, trong thời gian tới, HPA sẽ tập trung hoạt động XTTM vào mục tiêu thu hút đầu tư ngành thương mại, dịch vụ, công nghệ cao, tăng cường các hoạt động liên kết vùng, kết nối cung cầu. Đồng thời, tiếp tục quảng bá cho hàng hóa, điểm đến, dịch vụ du lịch của Hà Nội và đất nước tại các thị trường trọng điểm, qua đó phát huy thế mạnh thương hiệu du lịch Thủ đô.
Nói về những giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động XTTM, Cục trưởng Cục XTTM Vũ Bá Phú cho biết, năm 2020, các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực này sẽ tập trung đổi mới phương thức triển khai các hoạt động theo hướng tập trung, nâng cao chất lượng các hoạt động XTTM. Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động quảng bá hàng Việt Nam tại thị trường trong nước và quốc tế, qua đó tạo dấu ấn nhận diện thương hiệu Việt và có sự liên kết vùng miền khi tổ chức các sự kiện XTTM trong nước.
Tuy nhiên, bên cạnh sự nỗ lực của cơ quan quản lý, bản thân DN cần chủ động kết nối, cung cấp thông tin, trên cơ sở đó những đơn vị triển khai hoạt động XTTM sẽ phản hồi, cung cấp lại thông tin cần thiết cho DN, nghĩa là cần có trao đổi hai chiều. Trường hợp cần sự hỗ trợ của thương vụ, DN cần thông tin đầy đủ, cụ thể và rõ ràng về nhu cầu để thương vụ có cơ sở phối hợp tìm kiếm, làm việc với các đối tác nhanh chóng và hiệu quả cao. Mặt khác, các hiệp hội phải phát huy vai trò cầu nối, chủ động xây dựng chương trình phối hợp với các thương vụ từ xây dựng kế hoạch nghiên cứu thị trường, đến việc triển khai các hoạt động XTTM.
Mặc dù cơ quan quản lý sẽ đổi mới phương thức, tăng tính chuyên nghiệp, song theo các chuyên gia kinh tế, Cục XTTM cần thay đổi tư duy từ đơn vị quản lý sang đối tác của DN, hỗ trợ DN phát triển. Về phía các DN, cũng không nên trông chờ hoàn toàn vào các Tham tán thương mại mà cần phải tự thân vận động để giành cơ hội giao thương.
Minh Ngọc