Chị Ngọc (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, dù là hàng đông lạnh nhưng khi chế biến hương vị thịt heo nhập khẩu không khác gì thịt heo tươi trong nước. Giá lại rẻ hơn khá nhiều. Đơn cử, chị mua 2 kg sườn thăn heo nhập từ Nga có giá 240.000 đồng, thêm tiền ship 30.000 đồng, có thể chia làm 2 bữa cho gia đình. Tính ra, mức giá này vẫn rẻ hơn một kg sườn thăn trong nước, loại ngon tại siêu thị giá gần 300.000 đồng.
Theo Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, giá thịt heo nhập khẩu về tới cảng từ một số nước như Nga, Tây Ban Nha, Ba Lan, Canada, Mỹ... bình quân khoảng 2,55 USD (tương đương 60.000 đồng) một kg chưa gồm các loại thuế, phí và tuỳ loại sản phẩm.
Giá thịt heo nhập bình quân thấp giúp giá bán lẻ loại này tại các siêu thị, kênh online rẻ hơn giá thịt heo tươi trong nước 35-40%, thậm chí có sản phẩm thấp hơn trên 50%. Chẳng hạn, thịt thăn nhập từ Canada tại hệ thống BigC có giá 146.000 đồng một kg; thịt đùi và nạc dăm Brazil là 169.000 đồng; sườn thăn 119.000 đồng, ba chỉ heo 149.000 đồng mỗi kg. Còn trên các kênh bán hàng online, giá thịt nhập khẩu dao động 85.000-120.000 đồng một kg tuỳ loại.
Một đầu mối chuyên bán buôn thịt heo nhập khẩu tại Hà Nội cho biết, do giá thịt heo nhập rẻ hơn thịt trong nước nên được nhiều điểm bán lẻ rất chuộng. Trung bình 2-3 ngày, các đầu mối bán lẻ nhập hơn một tạ và lấy số lượng càng nhiều giá sẽ càng thấp.
Ông Đoàn Thành Lũy - Chi cục trưởng Chi cục Thú y vùng 2 (Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn) cho biết, lượng nhập khẩu thịt heo qua các cửa khẩu và cảng biển Hải Phòng trong 4 tháng đầu năm tương đương 25.000 tấn, tăng hơn 320% so cùng kỳ. Riêng khối lượng thịt heo nhập từ Nga 3 tháng đầu năm khoảng 2.400 tấn, trong đó lượng thịt từ Tập đoàn Miratorg chiếm hơn 2.000 tấn.
Tính đến hết tháng 4, lượng thịt heo nhập khẩu từ 19 quốc gia vào Việt Nam khoảng 50.000 tấn - đạt một nửa so với yêu cầu nhập 100.000 tấn trong quý I mà Thủ tướng giao.
Trong khi thịt nhập khẩu đang được các doanh nghiệp nhập về ngày càng nhiều thì giá thịt heo tươi trong nước vẫn chưa giảm dù có "lệnh" hạ nhiệt từ Chính phủ. Tại các tỉnh miền Bắc, giá heo hơi vẫn ở mức 89.000-95.000 đồng một kg. Còn các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên dao động 88.000-95.000 đồng một kg.
Giá thịt heo hơi đứng ở mức cao, song tiêu thụ khá chậm. Tại chợ đầu mối gia súc gia cầm Hà Nam, mỗi ngày tiêu thụ khoảng 300-400 con.
Hai yếu tố chính khiến giá bán lẻ thịt heo tại chợ, siêu thị vẫn "neo" cao là do nguồn cung thịt chưa đáp ứng được cầu trong nước. Theo tính toán của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, phải hết quý II, lượng tái đàn sau đợt dịch tả heo châu Phi mới phần nào đáp ứng được cầu và tới quý III cung thịt sẽ đủ.
Mặt khác, theo Tổng cục Thống kê, chi phí khâu trung gian hiện chiếm 70-90% giá thành thịt, là lý do khác làm giá thịt heo chưa thể giảm. Chi phí này tăng 23.000-28.000 đồng một kg so với trước thời điểm có dịch tả heo châu Phi.
Một doanh nghiệp sản xuất, chăn nuôi heo cho biết, giá heo xuất chuồng tại trang trại ở mức 70.000 đồng một kg, nhưng lập tức qua "kênh" thương lái đã tăng thêm 10.000-15.000 đồng, lên 80.000-85.000 đồng một kg heo hơi. Chính việc "ăn lãi" này đã đẩy giá thịt heo xẻ (móc hàm) tăng thêm tương ứng.
Tuy nhiên, trả lời VnExpress trước đây, lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phủ nhận chi phí trung gian cao làm giá thịt heo tăng. Theo ông, giá thịt heo tăng do chi phí tăng tại các khâu của chuỗi cung ứng và chi phí qua các công đoạn giết mổ. Mỗi giai đoạn của chuỗi cung ứng, giá thịt heo sẽ tăng trung bình khoảng 8-10% do những đối tượng tham gia đều có chi phí sản xuất và cần mức lợi nhuận tương đương.
"Giá thịt heo qua các công đoạn lưu thông và chế biến đến tay người tiêu dùng hiện theo đúng cơ chế thị trường. Việc tồn tại khâu trung gian là tất yếu để bảo đảm đưa hàng hóa đến tận tay người mua", vị này nói.
Dù vậy, phía ngành nông nghiệp lại cho rằng, rõ ràng phần phân phối phải có điều chỉnh để đảm bảo lợi ích người chăn nuôi, người tiêu dùng và người phân phối.
Về tăng nguồn cung, ngoài đẩy nhanh tái đàn, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cho hay đang phối hợp với các Bộ Tài chính, Công Thương, Ngoại giao... và chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tạo mọi điều kiện để doanh nghiệp nhập khẩu sớm đưa thịt heo về Việt Nam. Trong năm nay, có thể nhập khẩu thịt heo từ Nga với số lượng lên đến 50.000 tấn, bằng 70% tổng số thịt heo từ các nước nhập khẩu vào Việt Nam.
Tại cuộc họp Ban chỉ đạo điều hành giá tuần trước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, giá thịt heo hơi hiện tăng hơn 90.000 đồng một kg là "quá đáng". Ông yêu cầu các bộ kiểm tra, nếu phát hiện thao túng giá, đầu cơ, trục lợi thì "phải xử lý theo quy định pháp luật". Đi liền đó là tăng nguồn cung ứng thịt trong nước, song song với giải pháp tăng nhập khẩu mặt hàng này. Ông giao các bộ, ngành "bằng mọi biện pháp trước mắt giảm giá thịt heo hơi về 60.000 đồng một kg".
Anh Minh