Theo đó, tại văn bản số 4663/BTC-VP gửi Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, ông Dũng đề nghị cơ quan này vào cuộc để sự việc được điều tra khách quan nhất.
Bộ trưởng Dũng cho biết đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan khẩn trương thanh kiểm tra làm rõ để phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời các vi pham của công chức hải quan theo quy định.
Tuy nhiên, để đảm bảo tính khách quan, minh bạch và tính tổng thể các vấn đề khi báo chí, doanh nghiệp, mạng xã hội phản ánh có dấu hiệu tiêu cực trong quản lý hoạt động xuất khẩu gạo, Bộ Tài chính mời Bộ Công an vào điều tra, làm rõ những dấu hiệu vi phạm trong xuất khẩu gạo
"Bộ Tài chính kính đề nghị Bộ trưởng Công an chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét điều tra, xác minh làm rõ các nội dung nêu trên nhằm xử lý nghiêm mọi hành vi vi phạm pháp luật của các tổ chức cá nhân trong hoạt động xuất khẩu gạo; cũng như xử lý trách nhiệm các tổ chức cá nhân, trong trường hợp đưa thông tin xuyên tác và sai sự thật", văn bản của Bộ Tài chính nêu.
Bên cạnh việc mời Bộ Công an điều tra làm rõ, Bộ Tài chính yêu cầu Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan làm rõ các vấn đề liên quan đến nghi vấn của báo chí, dư luận và doanh nghiệp về việc mở hệ thống tờ khai xuất khẩu gạo lúc 0h ngày 12/4 cho hạn ngạch 400.000 tấn gạo.
Theo đó, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan phải "khẩn trương tổ chức, thanh tra, kiểm tra xác minh làm rõ nội dung thông tin báo chí, mạng xã hội và doanh nghiệp phản ánh về những nghi vấn trong việc can thiệp của công chức hải quan, cơ quan hải quan đối với việc mở tờ khai xuất khẩu gạo, xử lý nghiêm sai phạm của tổ chức, cá nhân theo quy định".
Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan khẩn trương thực hiện, báo cáo kết quả thực hiện về Bộ trước ngày 30/4.
Xung quanh việc xuất khẩu gạo với hạn ngạch 400.000 tấn, thời gian qua, dư luận và doanh nghiệp nảy sinh tranh cãi về chuyện mở tờ khai hải quan xuất khẩu lúc 0h Chủ nhật, ngày 12/4 của Hải quan.
Nhiều doanh nghiệp bức xúc cho rằng có dấu hiệu trục lợi từ chính sách quản lý hạn ngạch xuất khẩu gạo. Đơn cử, công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TP.Cần Thơ) có văn bản kêu cứu tới Thủ tướng, Văn phòng Chính phủ và Bộ Công Thương vì cho rằng hải quan mở hệ thống phần mềm khai hải quan điện tử không minh bạch.
Ông Phạm Thái Bình, Tổng giám đốc công ty Trung An cho biết khoảng 14h46 ngày 11/4, công ty nhận được quyết định số 1106/QĐ-BCT ngày 10/4/2020 về công bố hạn ngạch xuất khẩu đối với mặt hàng gạo trong tháng 4/2020.
Để kịp khai hải quan cho những lô hàng đang khai dang dở, từ 24/3 công ty đã cho nhân viên túc trực trên máy tính để mở tờ khai cho đến 21h ngày 11/4. Tuy nhiên hệ thống phần mềm hải quan điện tử không mở, công ty cũng không tìm thấy bất kỳ thông tin công bố hoặc công văn có liên quan về việc mở hệ thống phần mềm tiếp nhận tờ khai và thông quan hàng gạo.
Khi doanh nghiệp liên hệ thống phần mềm hải quan điện tử VNACCS để lấy thông tin tờ khai thì chỉ nhận được thông báo từ hệ thống với nội dung: “Thực hiện không thành công, kết thúc bất thường được phát hiện ở trung tâm”.
Tới sáng 12/4, công ty này tiếp tục lên hệ thống để thực hiện mở tờ khai thì hệ thống công bố là đủ chỉ tiêu. “Công ty đã liên hệ một số doanh nghiệp có nghiệp vụ về mạng và được biết Hải quan mở hệ thống phần mềm tiếp nhận tờ khai vào lúc từ 0h ngày 11/4 đến 3h ngày 12/4 là đóng lại vì đủ hạn ngạch 400.000 tấn”, Công ty Trung An nêu trong văn bản và nhấn mạnh việc làm của Hải quan là không minh bạch.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) ngày 15/4 cũng có báo cáo gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Tổng cục Hải quan và các đơn vị khác có liên quan về những bất cập, khó khăn gặp phải của các thương nhân khi mở tờ khai hải quan để xuất khẩu gạo.
Theo VFA, 41/92 thương nhân có ý kiến gửi đến đơn vị này nhờ can thiệp, giúp đỡ liên quan đến vấn đề khai báo hải quan. Hầu hết đều khẩn thiết đề xuất các phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Bên cạnh đó, dư luận cũng “nóng” lên khi Tổng cục Hải quan thông tin có 4 doanh nghiệp có mở tờ khai xuất khẩu hàng chục nghìn tấn nhưng trước đó họ đã bỏ ngang hợp đồng bán gạo cho Tổng cục Dự trữ Nhà nước. Việc này khiến Tổng cục Dự trữ Nhà nước chỉ mua được 4% số gạo theo yêu cầu của Chính phủ.
Trong danh sách 39 danh nghiệp trúng tờ khai hải quan xuất khẩu gạo tháng 4, có Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex mở được 102 tờ khai, số lượng gao 96.000 tấn; Tổng Công ty lương thực miền Nam, mở được 27 tờ khai với lượng xuất 38.000 tấn; Công ty cổ phần Mỹ Tường mở được 12 tờ khai, số lượng xuất hơn 10.650 tấn; Công ty TNHH Phát Tài, mở 5 tờ khai xuất 13.600 tấn gạo, trong tháng 4/2020.
Trước phản ứng gay gắt của nhiều doanh nghiệp liên quan đến việc xuất khẩu gạo, ngày 17/4 Tổng cục Hải quan cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại công văn số 2280 ngày 25/3 của Văn phòng Chính phủ về việc kiểm tra, đánh giá nguồn cung và tình hình xuất khẩu gạo, Bộ Công Thương đã làm việc với các đơn vị, trong đó có thành viên là Bộ Tài chính.
Tuy nhiên thời gian cuộc họp chỉ có 1/2 ngày nên chưa thể đánh giá được tổng thể nguồn cung và tình hình xuất khẩu gạo theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng.
Về việc thực hiện quyết định số 1106 của Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh về xuất khẩu 400.000 tấn gạo, Tổng cục Hải quan cho biết văn bản này được ký ngày 10/4 và có hiệu lực từ 0h ngày 11/4. Tuy nhiên đến thời điểm văn bản có hiệu lực, Tổng cục Hải quan chưa nhận được quyết định này từ Bộ Công thương.
Đến 9h30 ngày 11/4, Tổng cục Hải quan mới nhận được bản chụp do Bộ Công thương gửi qua thư điện tử và ngày 13/4 mới nhận được bản chính thức.
Căn cứ theo nguyên tắc quản lý hạn ngạch được Bộ Công Thương quy định tại quyết định nêu trên, Tổng cục Hải quan tiến hành thiết lập các chỉ tiêu thông tin trên Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan (VNACCS) để tự động theo dõi trừ lùi số lượng gạo xuất khẩu trong hạn ngạch được phép xuất khẩu và áp dụng từ 0h ngày 12/4.
Việc trừ lùi sẽ được hệ thống tự động thực hiện ngay sau khi người khai hải quan gửi thông tin tờ khai hải quan đến hệ thống theo nguyên tắc tờ khai hải quan đăng ký trước sẽ được trừ vào hạn ngạch xuất khẩu trước.
Hệ thống sẽ tự động dừng tiếp nhận thông tin đăng ký tờ khai hải quan nếu số lượng đăng ký chạm mốc hạn ngạch được phép xuất khẩu là 400.000 tấn, không có sự can thiệp của công chức hải quan.
Tổng cục Hải quan kiến nghị Thủ tướng giao cơ quan chức năng tiến hành điều tra, xác minh, làm rõ các tổ chức, cá nhân có liên quan không thực hiện nghiêm Nghị định số107/2018/NĐ-CP của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng tại Thông báo số 121/TB-VPCP ngày 23/3/2020 và công văn số 2827/VPCP-KTTH ngày 10/4/2020, có hay không dấu hiệu trục lợi từ chính sách quản lý hạn ngạch xuất khẩu gạo để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
HÒA BÌNH
