Vào hôm 12/5 vừa qua, Thượng nghị sĩ Mỹ Ted Cruz đưa ra dự luật Ore nhằm chấm dứt sự phụ thuộc của Mỹ vào nguồn cung đất hiếm Trung Quốc, góp phần đẩy mạnh dịch chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi quốc gia tỷ dân này.
Đất hiếm là thành phần quan trọng, được sử dụng trong sản xuất các sản phẩm điện tử từ xe điện tới máy bay chiến đấu.
Dự luật mà ông Cruz đang thúc đẩy nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng của Mỹ, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp quan trọng với quốc phòng, khỏi Trung Quốc và đưa chúng quay trở lại Mỹ.
“Giống với việc Đảng cầm quyền Trung Quốc trước đây đã từng đe dọa cắt nguồn cung thuốc men đối với Mỹ, thì giờ họ cũng có thể đe dọa về việc sẽ ngừng xuất khẩu đất hiếm. Điều này đe dọa đáng kể đến an ninh quốc gia của Mỹ. Đạo luật Ore sẽ bảo đảm rằng Trung Quốc không bao giờ có cơ hội đó khi đất hiếm và và chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng sẽ được thiết lập tại Mỹ”, vị Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa của bang Texas cho hay.
Dự luật đưa ra một số ưu đãi thuế cho các công ty mua đất hiếm của Mỹ, yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ mua đất hiếm nội địa và hứa hẹn sẽ cấp tiền cho các chương trình thí điểm để mở rộng ngành công nghiệp đất hiếm ở nước này.
Dự luật do ông Ted Cruz đưa ra là một trong số các đề xuất nhằm trả đũa Bắc Kinh. Phía Đảng Cộng hòa Mỹ, bao gồm cả Tổng thống Mỹ Donald Trump, đổ lỗi cho Bắc Kinh đã không hành động sớm hơn để ngăn chặn sự lây lan Covid-19 khiến cho hơn 300.000 người trên toàn thế giới, trong đó có hơn 80.000 người Mỹ, bị thiệt mạng.
Trung Quốc cung cấp 71% lượng đất hiếm trên toàn cầu vào năm 2018 và cũng là nhà cung cấp lớn nhất của Mỹ trong năm đó. Một số thành viên Quốc hội Mỹ đã thúc đẩy Mỹ giảm sự phụ thuộc vào đất hiếm Trung Quốc, đặc biệt là sau những hạn chế thương mại năm 2010 khiến giá cả loại mặt hàng này tăng vọt trên toàn thế giới.
Theo CRS, Mỹ từng là nhà sản xuất chính của các nguyên tố đất hiếm, cho đến khi Trung Quốc trở thành nước sản xuất có chi phí thấp vào giữa những năm 1980. Thượng nghĩ sĩ Cruz và các thành viên Quốc hội khác đưa ra nhận định rằng, khoản tài trợ của chính phủ Trung Quốc đã giúp ngành công nghiệp này phát triển mạnh mẽ và nhanh chóng vượt mặt Mỹ.
Trước đó, Thượng nghị sĩ Cruz và một số thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa khác từng đưa ra các biện pháp giúp giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào thuốc và thiết bị y tế từ Trung Quốc.
Không những vậy, họ cũng đã hỗ trợ pháp lý cho công dân Mỹ trong vụ kiện Trung Quốc về thiệt hại do virus gây ra và đã kêu gọi đóng cửa toàn bộ các chợ bán động vật hoang dã có nguy cơ dịch bệnh.
Hương Vũ (theo Bloomberg)
