Báo cáo phân tích của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cập nhật kết quả kinh doanh của 14 ngân hàng niêm yết cho thấy trong quý đầu năm, cho vay khách hàng tăng 2,1% so với đầu năm và 12% so với cùng kỳ năm trước.
Dù tổng thu nhập hoạt động tăng hơn 15%, lãi sau thuế chỉ cao hơn 3% so với cùng kỳ. Lợi nhuận giảm mạnh ở 2 ngân hàng quốc doanh lớn là Vietcombank và BIDV. Ngoài ra, VietinBank, MB, Sacombank và Kienlongbank cũng ghi nhận tăng trưởng âm.
Lãi sau thuế đã giảm mạnh so với mức tăng trưởng chung gần 11% của quý 1 năm ngoái do thu nhập lãi và dịch vụ giảm tốc, trong khi chi phí dự phòng tín dụng tăng ở hầu hết ngân hàng và chi phí hoạt động cũng tăng cao hơn so với tăng trưởng về thu nhập.
Các gói hỗ trợ của ngành ngân hàng với các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 gồm giảm lãi suất cho vay, giãn, gia hạn thời hạn trả nợ. Theo VDSC, nhiệm vụ giảm lãi suất cho vay có thể khiến khả năng mở rộng NIM của các ngân hàng bị hạn chế bởi 2 lý do.
Thứ nhất, dù áp lực huy động giảm khi nhu cầu vay mượn thấp và động thái điều tiết của NHNN (giảm lãi suất điều hành) sẽ giúp lãi suất huy động giảm theo sau mức lãi suất cho vay, song tốc độ sẽ chậm hơn.
Thứ hai, khả năng tăng tỷ trọng dư nợ của nhóm khách hàng có lãi suất cho vay cao bị hạn chế.
Ngoài ra, tăng trưởng thu nhập lãi và dịch vụ nhìn chung sẽ chậm lại so với các năm trước khi chính sách giãn, gia hạn thời hạn trả nợ có thể ảnh hưởng đến tiến độ ghi nhận thu nhập lãi của các ngân hàng (chưa được ghi nhập khi chưa đến kỳ thu lãi) và quy mô cho vay giảm khiến thu nhập lãi và thu nhập từ hoạt động dịch vụ bị ảnh hưởng tiêu cực.
Đồng thời, các ngân hàng theo đuổi mục tiêu quản lý tốt chất lượng tài sản có thể sẽ chứng kiến chi phí dự phòng tăng mạnh, ít nhất trong quý 2 hoặc nửa đầu năm 2020. Như vậy, sau năm 2017 – 2018 ghi nhận tăng trưởng cao, ngành ngân hàng sẽ chứng kiến mức giảm tốc đáng kể về tăng trưởng lợi nhuận trong năm 2020.
Thay vì quan tâm khả năng duy trì tăng trưởng lợi nhuận trong ngắn hạn, các ngân hàng đang ưu tiên kiểm soát chất lượng tài sản nhiều hơn, đặc biệt trong bối cảnh khả năng khôi phục hoạt động của các ngành/doanh nghiệp sau dịch bệnh còn khó đoán định.
Trần Anh