Bộ trưởng Bộ KH&CN vừa ký Quyết định phê duyệt danh mục 3 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đột xuất về phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona. 3 nhiệm vụ được giao trực tiếp cho 3 tổ chức chủ trì, khẩn trương triển khai thực hiện, trong vòng 1 tháng nữa có thể có 3 loại bộ kít để chủ động chẩn đoán, phân loại bệnh nCoV-2019, góp phần quan trọng trong công tác phòng, chống dịch bệnh.
Theo đó, 3 đề tài nghiên cứu bao gồm: Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và realtime RT-PCR phát hiện chủng mới của vi rút corona 2019 (nCoV-2019) giao cho Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần công nghệ Việt Á thực hiện; Nghiên cứu chế tạo hệ thống phát hiện nhanh để sàng lọc chủng mới của virus corona 2019 (nCoV-2019) giao cho Công ty TNHH một thành viên sinh hóa Phù Sa – Biochem chủ trì phối hợp với Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh và Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH&CN (Sở KH&CN Cần Thơ) thực hiện; Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng, vi rút bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona 2019 (nCoV-2019) tại Việt Nam giao cho Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện.
Do đã chủ động nghiên cứu ngay từ khi xuất hiện dịch nên các đơn vị được giao chủ trì và phối hợp cam kết trong thời gian 01 tháng có thể sản xuất hàng loạt phục vụ công tác phòng, chống dịch. Riêng bộ sinh phẩm RT-PCR do Học viện Quân y và Công ty cổ phần công nghệ Việt Á thực hiện có thể có sản phẩm sau 02 tuần nếu được tạo điều kiện thông quan nhanh hóa chất, nguyên liệu nhập khẩu và được Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh cung cấp chứng dương nCoV-2019. Đồng thời, các đơn vị sản xuất cũng đề nghị Bộ Y tế cho phép đưa vào sử dụng các bộ sinh phẩm này theo quy trình rút gọn để phục vụ công tác phòng, chống đại dịch.
Ngoài ra, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục xem xét, phê duyệt một số nhiệm vụ khoa học và công nghệ độc lập cấp quốc gia để góp phần công tác phòng, chống dịch bệnh trên (nếu có) theo hướng: nghiên cứu sản xuất vắc xin, nghiên cứu tác dụng của một số thuốc trong điều trị, sản xuất khẩu trang, quần áo bảo hộ phục vụ công tác phòng chống dịch, xe cứu thương áp suất âm,…
Liên quan tới việc phát triển các nghiên cứu đáp ứng phòng chống dịch do virus corona, mới đây, nhóm nghiên cứu của TS Lê Quang Hòa, Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội công bố chế tạo thành công sinh phẩm RT-LAMP phát hiện nhanh virus corona chủng mới (nCoV).
Bộ kit sử dụng kỹ thuật RT-LAMP (khuếch đại đẳng nhiệt axit nucleic) chuyên dùng để phát hiện RNA của các loại virus gây bệnh. Đặc biệt thời gian phân tích ngắn (70 phút bao gồm cả giai đoạn tách chiết RNA), quy trình chẩn đoán tiêu chuẩn kỹ thuật phân tử (RT-PCR) hiện nay cần ít nhất 4 giờ (240 phút).
Nhóm nghiên cứu cho biết, giá thành sản xuất mỗi test là 350.000 đồng, còn giá sản xuất bộ test RT-PCR là một triệu đồng. So với các kỹ thuật sinh học phân tử khác, RT-LAMP có thiết bị đơn giản, khả năng ứng dụng tại hiện trường, độ nhạy và độ đặc hiệu cao (tương đương với real-time RT-PCR).
Các nhà khoa học cho rằng, Việt Nam là quốc gia đầu tiên có công trình nghiên cứu cho kết quả thử Virus Corona chỉ sau 70 phút. Hiện tại, nhóm nghiên cứu rất mong Bộ Y tế và Bộ Khoa học và Công nghệ hỗ trợ kết quả nghiên cứu này để đưa vào thử nghiệm lâm sàng. Từ đó, sớm đưa ra sản xuất đại trà, đóng góp vào test nhanh virus corona đến các bệnh viện cấp huyện, không phải chỉ test ở các bệnh viện lớn và phải chờ thời gian lâu bởi tình trạng dịch corona đang cấp thiết.
Trước đó, ngày 30/01/2020, Bộ KH&CN đã tổ chức buổi họp với các chuyên gia, nhà khoa học về lĩnh vực truyền nhiễm, dịch tễ, sinh học phân tử, sản xuất kít chẩn đoán, sản xuất vắc xin… bàn về sự tham gia của ngành KH&CN trong công tác phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do nCoV-2019.
Ngày 31/01/2020 Bộ trưởng Bộ KH&CN ký Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ độc lập cấp quốc gia phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona.
Ngày 02/02/2020 Hội đồng tư vấn đã họp xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ xây dựng 3 nhiệm vụ đột xuất phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona cần thực hiện ngay.
Ngày 03/2/2020 Bộ trưởng Bộ KH&CN ký Quyết định thành lập Ban chỉ đạo và Tổ công tác phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra của Bộ Khoa học và Công nghệ.
Bảo Lâm